İstanbul'da yaşanan depremin ardından Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ekipleri hızla hasar tespit çalışmalarına başladı. Bakan Murat Kurum'un açıklamalarıyla kamuoyuna duyurulan ilk sonuçlar, özellikle öğrenci yurtlarındaki durum hakkında merak uyandırdı. Peki, İstanbul'daki diğer binalarda durum nasıl? Bakan Kurum, deprem gerçeği ve kentsel dönüşüm çağrılarıyla ilgili neler söyledi? İşte, deprem sonrası İstanbul'daki son durum ve kentsel dönüşümdeki kritik mesajlar...

AFAD Koordinasyon Merkezi’nde İstanbul depreminin ardından yapılan çalışmalara ilişkin son bilgileri paylaşan Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, “Çoğunluğu İstanbul olmak üzere Bursa, Balıkesir, Tekirdağ ve Yalova’daki vatandaşlarımızdan toplamda 1.399 adet hasar ihbarı aldık. İhbar edilen bu binalardan 130’unu hemen inceledik. 107’sinde herhangi bir hasar tespit etmedik. 7 binamızı az hasarlı olarak belirledik” dedi.

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya ve Sağlık Bakanı Kemal Memişoğlu, İstanbul Valisi Davut Gül, AK Parti Genel Başkan Vekili Efkan Ala ve İstanbul Büyükşehir Belediye Başkan Vekili Nuri Aslan ile birlikte Afet Koordinasyon Toplantısı’na katıldı. Toplantının ardından AFAD Koordinasyon Merkezi’nde basın açıklaması yapan Bakan Kurum, İstanbul’un 39 ilçesinde Kaymakamlıklar nezdinde afet koordinasyon merkezlerinin kurulduğunu belirtti. Bakan Kurum, gelen çağrılara ilişkin verileri paylaştı: Depremin hemen ardından çoğunluğu İstanbul olmak üzere Bursa, Balıkesir, Tekirdağ ve Yalova’daki vatandaşlarımızdan toplamda 1.399 yapı ihbarı aldık. İhbar edilen bu binalardan 130’unu hemen inceledik. 107’sinde herhangi bir hasar tespit etmedik. 7 binamız az hasarlı. Herhangi bir ağır, orta hasar söz konusu değil. Fatih’te bir metruk bina yıkılmıştı. Hafriyat çalışmaları bugün içinde tamamlanmış olacak. Hasar tespit personelimiz de önceliği ihbar gelen yerlere vermek üzere İstanbul’un 39 ilçesi ve 963 mahallesinde saha çalışmalarına devam etmektedir.

Dün meydana gelen depremin ardından tüm illerden hasar tespit ekiplerini İstanbul’a çağırdıklarını hatırlatan Bakan Kurum, “Ekip sayısını dün itibarıyla 3 bine çıkaracağımızı ifade etmiştik. Bugün gün içerisinde İstanbul'da 3 bin hasar tespit ekibi tüm İstanbul'da, kamu binaları başta olmak üzere tüm hasarların tespitlerini yapmak suretiyle bu incelemeleri inşallah gerçekleştiriyor olacağız. Dün itibarıyla İstanbul’umuzdaki yurtların, okullarımızın, cami ve hizmet binalarımızın da içerisinde olduğu 28 bin 538 kamu yapısına dair hasar tespit çalışmalarımızı süratle başlattık. İlk etapta 36 öğrenci yurdumuzda yaptığımız hasar tespitleri dün gece itibarıyla tamamladık. Ekiplerimiz yurtlarla ilgili hasar tespit etmedi. Bugün de İstanbul’daki tüm hastanelerin tespitlerini Sağlık Bakanlığı ile birlikte yapacağız. Sonuçları şeffaf bir şekilde milletimizle paylaşacağız” dedi.

“ÜLKEMİZİN EN BÜYÜK GERÇEĞİ DEPREMDİR”

Türkiye’deki deprem gerçeğinin altını bir kez daha çizen Bakan Kurum, “Yaşadığımız bu depremle beraber bir kez daha gördük ki başta İstanbul olmak üzere ülkemizin en büyük gerçeği depremdir. Bugün ülke yüzü ölçümünün yaklaşık yüzde 66’sı ve nüfus itibarıyla da baktığınızda yüzde 70’i deprem bölgelerinde yaşamaktadır. En son 6 Şubat 2023’te asrın felaketini yaşadık. 11 ilimiz ve 14 milyon vatandaşımız doğrudan etkilendi” şeklinde konuştu.

“GELİN HEP BİRLİKTE BU DÖNÜŞÜMÜ GERÇEKLEŞTİRELİM”

Bakan Kurum, 13 yıl önce İstanbul’dan başlatılan Kentsel Dönüşüm Seferberliği’ni güçlü şekilde sürdürdüklerini vurgulayarak, şöyle devam etti: Biz bu yaşadığımız depremlerde bir olmayı biliyoruz. Ama deprem geçtikten 3-5 gün sonra maalesef bu deprem gerçeğini unutuyor ve bu gerçek üzerinden hareket etmiyoruz. Bu noktada biz hep söylüyoruz; riskli bina öldürür, riskli binada yaşamayalım. Gelin hep birlikte bu dönüşümü gerçekleştirelim. Bundan tam 13 yıl önce Sayın Cumhurbaşkanımız İstanbul'dan, Gaziosmanpaşa'dan, ki bunu bu çok siyasetçi de söylemez, “bedeli ne olursa olsun dönüştüreceğiz” sloganıyla kentsel dönüşüm seferberliğini başlattı. Bu çok önemli bir adımdı. Bugüne kadar Türkiye'de kanunun bile olmadığı, depremle mücadele noktasında bu kararlılığı ortaya koymak çok değerli, çok kıymetliydi. Biz de o seferberlik kapsamında çalışmalarımızı güçlü bir şekilde sürdürmeye gayret gösteriyoruz. Zira bugün İstanbul özeline baktığınızda 1,5 milyon riskli binanın olduğu, hatta bunların yüzde 30’unun acilen dönüştürülmesi gereken binalar olduğunu hepimiz çok iyi biliyoruz. Bu tablo karşısında asla kaybedecek vaktimiz yok. Bu dönüşüm göz ardı edilecek, ertelenecek bir durum değildir. Bu manada sorumluluk sahibi herkesin bilmesi gerekir ki İstanbul'un artık tek gündemi deprem olmalıdır. İstanbul'daki yapı stokunun bir dakika, bir saniye bile kayba tahammülü yoktur.

“İSTANBUL’DA 923 BİN BAĞIMSIZ BÖLÜMÜ DÖNÜŞTÜRDÜK”

Bakanlık olarak 39 ilçede 365 ayrı alanda dönüşüm çalışmalarına devam ettiklerini kaydeden Bakan Kurum, şu bilgileri verdi: 13 yılda İstanbul özelinde özel sektörümüzle, belediyelerimizle birlikte 923 bin bağımsız bölümün dönüşümü gerçekleştirmiştir. Bunun dışında bakanlıklarımız, okullarımızı, hastanelerimizi, yine camilerimizi kamu kurum ve kuruluşların binalarını güçlendirme ya da yeniden inşa ile hizmete sunulmuştur. Yine bir taraftan dönüşümü yaparken bir taraftan da dar gelirli vatandaşlarımızın ev sahibi olmaları için sosyal konut projeleri yapıyoruz. 2002 yılından bugüne tüm Türkiye'de 1,5 milyonu aşkın konutu üreten TOKİ'mizle İstanbul'umuza 125 bin 428 sosyal konut projesinin 81 binini tamamladık. Yine seçim meydanında söz verdiğimiz, 44 bin 610 konutumuzun inşasına da kararlı bir şekilde devam ediyoruz. TOKİ ile yaşadığımız depremde bir tane binamız yıkılmadı. TOKİ binalarında bir tane vatandaşımızın burnu bile kanamadı. Şu an sahada, İstanbul'da özel sektörümüzle birlikte 209 bin ev ve iş yerimizin dönüşümü devam etmektedir. Biliyoruz ki bu da yetmez. Daha kararlı olacağız. Daha hızlı ve daha büyük adımları hep birlikte atmak mecburiyetindeyiz.

YARISIN BİZDEN İLE 21 BİN KONUT DÖNÜŞÜYOR

Bakan Kurum, İstanbul için hayata geçirilen Yarısı Bizden Kampanyası’nın önemine dikkat çekti: Cumhurbaşkanımız, 2023 mayısında İstanbullulara İstanbul’un dönüşümü adına tarihi bir kampanyayı müjdeledi ve Yarısı Bizden dediğimiz kampanyamızı başlattık. Şu anda bu kampanya kapsamında da 41 bin konutumuz dönüşüm kapsamına alındı. 21 bininin de inşaatı sahada fiilen başladı. İnşallah bu projeyle biz çok daha fazla konutumuzu hep birlikte dönüştürüyor olacağız.

“İSTANBUL İÇİN HER SANİYE DEĞERLİ”

Bakanlığın İstanbul’u depreme hazırlamak için kentsel dönüşüm çalışmalarını hassasiyetle yürüttüğünü ifade eden Bakan Kurum, sürecin siyaset üstü ‘seferberlik’ anlayışıyla desteklenmesi gerektiğine dikkat çekti: Devletimiz tüm imkan ve kabiliyetiyle, tüm gücüyle İstanbul’u depreme hazırlamak için deyim yerindeyse İstanbul’u, ülkemizi kurtarmak için canla başla çalışmaktadır. Ben bu vesileyle buradan milletimize ve özellikle deprem dönüşümünden doğrudan sorumlu olan belediyelerimize şunu ifade etmek istiyorum. İstanbul için her saniye değerli. Çünkü vakit daraldıkça daralıyor. İstanbul depremi bir milli güvenlik meselesidir. Seferberlik şuurunu 6 Şubat’taki gibi göstermemiz gerekir. İstanbullu kardeşlerimiz, hemşerilerimiz hepimizden siyaseti, politikayı bir yana bırakmasını ve acilen bu işe odaklanmasını beklemektedir. 16 milyon İstanbullunun canının ve geleceğinin söz konusu olduğu bir yerde çok net söylüyorum; siyasete ve polemiğe yer yoktur. Burada siyaset olmaz, burada polemik yapılmaz. Tam aksine güçlü sağlıklı bir şekilde İstanbul da yaşamayı hak eden milyonlara karşı hep birlikte el ele vermenin zamanıdır.

“GEÇ KALIRSAK KAYBIMIZ ÇOK DAHA BÜYÜK OLUR”

Bakan Kurum, konuşmasının sonunda bir kez daha kentsel dönüşüm için iş birliği çağrısını yineledi: Şunu asla unutmayalım; Allah korusun İstanbul’da bugünün ihmali yarının felaketi olur. Daha geç kalırsak da kaybımız çok daha büyük olur. Siyaseti, polemiği bir tarafa koyalım ve İstanbul'un dönüşümü için göz bebeğimiz İstanbul için el ele verelim ve İstanbul'u kurtarma seferberliğini herkes üstüne düşen vazife çerçevesinde hep birlikte başlatalım diyorum. Ben İstanbullu bir hemşeriniz olarak, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı olarak, bu afetlere gitmiş, bu acıları görmüş bugün de 11 ilde 550 bin konutun inşasını yürüten bir kardeşimiz olarak sesleniyorum. Bunu birlikte yapalım; İstanbul'u hep birlikte kurtaralım ve bu acıları bir daha yaşamayalım. Sayın Cumhurbaşkanımızın bütün bakanlıklara verdiği imkanlar çerçevesinde İstanbul'u hep birlikte kurtaralım diyoruz.

İstanbul'da meydana gelen depremin ardından başlatılan hasar tespit çalışmaları kapsamında ilk olarak 36 öğrenci yurdu incelendi ve herhangi bir hasara rastlanmadı. Bakan Murat Kurum, deprem gerçeğinin Türkiye için önemini vurgulayarak, kentsel dönüşüm çalışmalarının hızlandırılması gerektiğini belirtti. Kurum, İstanbul'daki riskli yapı stokuna dikkat çekerek, kentsel dönüşümün siyaset üstü bir mesele olarak ele alınması çağrısında bulundu. Bakanlık olarak İstanbul'da 923 bin bağımsız bölümün dönüşümünün gerçekleştirildiği ve 'Yarısı Bizden' kampanyasıyla 21 bin konutun inşaatına başlandığı bilgisi de paylaşıldı. Kurum, İstanbul'u depreme hazırlamak için seferberlik anlayışıyla hareket edilmesi gerektiğini vurguladı.